Morena

Morena to potoczna nazwa dzielnicy Piecki-Migowo. Chociaż jej krajobraz malowany jest dziesiątkami bloków z wielkiej płyty, to mieszkańcy chwalą sobie to miejsce do życia za dobrą infrastrukturę i komunikację.

Dzielnica usytuowana jest na wzgórzu powstałym w wyniku wypiętrzeń mas ziemi, spowodowanych ruchami tektonicznymi w epoce lodowcowej.

Obecny obszar dzielnicy powstał w wyniku połączenia dwóch podgdańskich wsi.

Wieś Piecki
Pierwsze dokumenty dotyczące tej wsi pochodzą z czasów krzyżackich, wówczas należała ona do tzw. komturstwa gdańskiego. W 1439 r. Wielki Mistrz przekazał wieś rycerzom Maciejowi z Łostowic i Jakubowi Czanowi, a w roku 1445 Czan sprzedał Szpitalowi św. Elżbiety. Centrum wsi znajdowało się wzdłuż ul. Piecewskiej . W kolejnych wiekach wieś zmieniała kolejnych właścicieli, a w celu dostarczania dochodów wypuszczana była w dzierżawę. W 1577 roku, w czasie wojny Gdańska ze Stefanem Batorym Piecki zostały całkowicie spalone.

Do wsi należały także stawy i młyn nad Strzyżą, zwane od nazwiska jednego z właścicieli (Andreasa Köhne-Jaskiego) Jaśkowym Młynem, a potem Jaśkową Doliną. W 1698 roku centrum Piecek w dzierżawę wziął Johann Carl Ernst Uphagen. Za sprawą rodziny Uphagenów w drugiej połowie XVIII w. powstał w Pieckach, istniejący do dziś, rozbudowany na przełomie XIX i XX wieku rokokowy dwór (istniejący do dziś).

W roku 1807 w dworze stacjonował sztab marszałka François Josepha Lefebvre’a. W 1868 r. wieś liczyła 287 mieszkańców, w tym 223 katolików, 59 ewangelistów i 5 menonitów. Po I Wojnie Światowej wieś liczyła 29 domów i zawierała cztery ''gburskie'' posiadłości i 10 zagród, co stanowiło 751,25 mórg obszaru. Piecki stanowiły własność Szpitala św. Ducha i św. Elżbiety w Gdańsku.

Po II Wojnie Piecki były wsią powiatu gdańskiego, należącą do parafii ewangelickiej i kościoła Bożego Ciała, nazwę spolszczono na Piecewo (stąd i ul. Piecewska), od 1948 przyjęto urzędowo obecną nazwę. Wieś została włączona w granice administracyjne miasta w 1954 roku.

Obecnie do Piecek zalicza się także obszar Trzech Lip (między ul. Trzy Lipy, Schuberta, Nowolipie i Rakoczego ) z Centrum Handlowym „Morena” Carrefour.

Wieś Migowo
Dokumenty sięgają 1379 r., wówczas wieś ta nosiła nazwę Emugow (1437 Muckaw, następnie Müggau). Początkowo wieś układała się wzdłuż szlaku drożnego Siedlce–Kokoszki (obecnie ul. Piekarnicza – ul. Myśliwska ) z odgałęzieniem do Strzyży (obecnie ul. Dolne Migowo ), z zabudową koncentrującą się przy skrzyżowaniu obecnej ul. Myśliwskiej z obecną ul. Bulońską (lokalną drogą do wsi Piecki i Jaśkowej Doliny) w stronę obecnej ul. Powstania Styczniowego i Powstania Kościuszkowskiego .

W 1454 roku z nadania króla polskiego Kazimierza Jagiellończyka własność Głównego Miasta, oddawana w dzierżawę. W 1707 wieś i znajdujący się w niej dworek sołtysa zostały spalone przez wojska rosyjskie. W roku 1772 zamieszkiwało ją 7 rodzin chłopskich. Od końca XVIII wieku stopniowo nabierała charakteru podmiejskiej rezydencji gdańszczan. W końcu XVIII wieku w miejscu dawnej siedziby sołtysa wybudowano dwór w barokowym parku (obecnie ul. Myśliwska 6 ). Pozostała część wsi w roku 1868 liczyła 9 domów i 156 mieszkańców.

W 1939 rozpoczęto (ale nie zakończono) budowę łącznika z Wrzeszcza do planowanej autostrady Berlin–Królewiec (zniwelowany teren ma być obecnie wykorzystany pod budowę ul. Nowej Bulońskiej, w stronę ul. Kartuskiej ).

26 III 1942 gmina Migowo została włączona w granice administracyjne miasta Gdańska, czego nie uznały po 1945 roku władze polskie. Ponownie wieś została włączona w granice miasta 15 I 1954 (z działającym PGR-em).

***

W 1972 Stowarzyszenie Architektów Polskich rozpisało konkurs na projekt zagospodarowania Piecek i Migowa, najwyżej w Trójmieście położonego os. mieszkaniowego (85–115 m n.p.m.). Wybrano projekt Kombinatu Budowy Domów w Kokoszkach. Inwestorem bezpośrednim była Wojewódzka Spółdzielnia Mieszkaniowa w Gdańsku, użytkownikiem bezpośrednim powstała w 1975 Lokatorsko-Własnościowa SM „Morena”.

11 XII 1975 wmurowano kamień węgielny pod budowę pierwszego budynku. Pierwsi lokatorzy wprowadzili się 15 IX 1976 do bloków w tzw. jednostce „A”, ukończonej w 1978 w rejonie ul. Wileńskiej (początkowo planowano nadać jej nazwę Nowowileńskiej), ul. Jaśkowa Dolina do skrzyżowania z ul. Piecewską (jej południowy odcinek) . Jednostka „B” obejmowała mniej więcej rejon ul. Kruczkowskiego , ul. Jaśkowa Dolina do jej skrzyżowania z ul. Piecewską (jej północny odcinek), jednostka „C” mniej więcej obszar ul. Bulońskiej (po jej stronie południowo-wschodniej) do ul. Myśliwskiej , jednostka „D” mniej więcej ob. obszar ul. Bulońskiej (po jej stronie południowo-zachodniej) do ul. Myśliwskiej.

Na początku 1981 r. w jednostkach tych zamieszkiwało już ok. 16 tys. osób; zabudowę w 55 proc. stanowiły bloki jedenastokondygnacyjne i w 45 proc. bloki pięciokondygnacyjne (przeważały mieszkania typu M–4 – 41,2 proc.).

W 1977 Skarb Państwa przekazał Kombinatowi Budowy Domów w Kokoszkach (pozostający do tej pory w rękach prywatnych) dawny dworek Uphagenów. Zanim w 1980 roku otwarto Szkołę Podstawową nr 1, przy ul. Gojawiczyńskiej 10 i w 1984 Szkołę Podstawową nr 2 przy ul. Marusarzówny 10 dzieci z Moreny dowożono do placówek we Wrzeszczu i w Śródmieściu. Od 1978 rozpoczęto budowę kościoła Bożego Ciała przy ul. Piecewskiej 9 . W 1980 roku przy ul. Myśliwskiej , na powierzchni 10,56 ha, powstały Pracownicze Ogrody Działkowe Morena (władze PZPR przekazały część z nich osobom wyróżniającym się w pracy społecznej na rzecz dzielnicy Piecki-Migowo).

Łukasz Persona oraz oprac. z Encyklopedii Gdańska (wyd. 2012).